ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΙΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ

Οι δειλές συζητήσεις, στο εσωτερικό των αγροτών, για κινητοποιήσεις ανοίγουν ξανά το κεφάλαιο των αιτημάτων και των μορφών των κινητοποιήσεών τους.

Ωστόσο το τοπίο είναι ριζικά διαφορετικό με το προ εικοσαετίας, όταν εμφανίσθηκε εμφατικά η τακτική του αποκλεισμού των εθνικών οδών με τρακτέρ.

Η τότε διεκδίκηση αφορούσε, εν πολλοίς, μια σχέση συναλλαγής με τις κυβερνήσεις και τις κομματικές ηγεσίες. Υπήρχαν περιθώρια χρηματοδοτικών εκχωρήσεων και εθνικών εκταμιεύσεων.
Η σημερινή συγκυρία είναι, ειδικά εν μέσω κρίσης, ένας διαφορετικός κόσμος.

Η ωρίμανση της Κ.Α.Π. οδήγησε στην δημιουργία ανοιχτών αγορών και την συρρίκνωση (μέχρι εξαφάνισης) των επιδοματικών πολιτικών.

Ο μικρός και μεσαίος αγροτικός κλήρος, ιστορική ιδιομορφία της ελληνικής παραγωγικής δομής, αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης. Η αύξηση των συντελεστών παραγωγής, ο έλεγχος των δικτύων εμπορίας αγροτικών προϊόντων από μεγάλες εταιρίες και τους υπεργολάβους τους, η παγίωση των (επιδοτούμενων ζωνών «μονοκαλλιέργειας» (όπως στην Θεσσαλία) οδήγησε στα μη περαιτέρω.

Ταυτόχρονα η ανασύνταξη της αγροτικής παραγωγής και η μετατροπή της σε χώρο «γεωργικών εργοστασίων» εκτοπίζει όλο και μεγαλύτερα τμήματα καλλιεργητών. Οι περικοπές στην Κ.Α.Π. είναι δρακόντειες, ακριβώς για να ολοκληρωθεί αυτή η στροφή προς μοντέλα κεφαλαιοκρατικής συσσώρευσης.

Τα προηγούμενα σχήματα τίθενται εκτός μάχης, οι αναδιανεμητικές πολιτικές μέσω του κράτους αποτελούν αρχειοθετημένες συνήθειες. Επομένως οι απαντήσεις δεν γίνεται ν’ αναζητηθούν στις περιοχές όπου ευδοκιμούσαν το πρόσφατο παρελθόν.

Υπάρχει ένα επιπλέον ζήτημα για την Ελλάδα, εν μέσω κρίσης. Οι αγρότες πρέπει να παράγουν προϊόντα όχι μόνο για να τα πωλούν στην αγορά, αλλά (πλέον) για να θρέψουν τις οικογένειές τους. Συνεπώς απαιτείται ένας επαναπροσανατολισμός των καλλιεργητικών προτεραιοτήτων, στραμμένος στην κάλυψη των διατροφικών αναγκών του τοπικού πληθυσμού κάθε περιοχής.

Αυτό ουδόλως αποκλείει συγκεκριμένα προϊόντα (όπως το λάδι) να διοχετεύονται στις μεγαλύτερες αγορές του κόσμου, εφ’ όσον η ποιότητά τους είναι πιστοποιημένη. Δηλαδή το τοπικό σύστημα παραγωγής μπορεί να δικτυώνεται με τμήματα της παγκόσμιας αγοράς παρακάμπτοντας την κεντρική διοίκηση.

Μια τέτοια οπτική κατανοεί την ύπαρξη συνεταιριστικών πρακτικών, όχι στην βάση μιας αφηρημένης ιδέας αλλά στο έδαφος της συνένωσης δυνάμεων με στόχο την (κοινή) επιβίωση των παραγωγών. Όσα προηγήθηκαν, επί δεκαετίες, στην χώρα μας διέστρεψαν, δυσφήμισαν και εν τέλει αγνόησαν αυτή την συλλογική ανάγκη.

Η «ώρα της κρίσης» (με την διπλή εννοιολογική διάσταση της φράσης) έχει πια φθάσει.

Από Ραουλης Βασίλης