ΕΡΗΜΟΙ ΤΡΟΦΗΣ

Σχόλιο ανήσυχου: Στο παρακάτω κείμενο η συγγραφέας Σώτη Τριανταφύλλου περιγράφει μια αθέατη πλευρά της αμερικανικής καθημερινότητας και, επειδή όπως δείχνουν τα πράγματα και η χώρα μας οδεύει ολοταχώς σε παρόμοιο διατροφικό εφιάλτη από τους ειδήμονες της παγκοσμιοποίησης  και τα  εγχώρια τσιράκια τους,  θεώρησα καλό και χρήσιμο  να το θέσω υπόψην σας, αυτούσιο, για να πάρουμε όλοι μας μια γεύση  για το τι μας περιμένει…

Η συνοικία του Μανχάταν στην οποία μένω αυτόν τον καιρό είναι μια έρημος τροφής. Σε συνοικίες σαν αυτή δεν μπορείς να βρεις υγιεινά προϊόντα: δεν υπάρχουν φρέσκα φρούτα και λαχανικά, η ποιότητα στα σούπερ μάρκετ και στα λεγόμενα deli δεν είναι απλώς χαμηλή όπως είναι σε πολλά λαϊκά σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Ειδικότερα, η αμερικανική λαϊκή ποιότητα είναι απαράδεκτη για τα ευρωπαϊκά στάνταρ: τα περισσότερα προϊόντα παραβιάζουν στοιχειώδεις κανόνες υγιεινής. Και δεν είναι καν φτηνά.

Όποιος μένει στις ερήμους τροφής πρέπει να διανύσει μεγάλη απόσταση για να προμηθευτεί κάτι που να τρώγεται ή κάτι που να μετατρέπεται ύστερα από επεξεργασία σε φαγητό για ανθρώπους. Αυτό οφείλεται σε έναν ταξικό διαχωρισμό με σοβαρές συνέπειες. Οι φτωχοί καταναλώνουν επικίνδυνα τρόφιμα και συχνότατα δεν μπορούν να ξεχωρίσουν το φαγώσιμο από το μη φαγώσιμο. Είναι στερημένοι από οποιαδήποτε κουλτούρα σε σχέση με το φαγητό και έχουν παιδιά που μπουκώνονται με γαριδάκια. Μικροί και μεγάλοι βυθίζονται στη ζάχαρη, στα συντηρητικά, στα βελτιωτικά και ενισχυτικά γεύσης, στις χρωστικές της ζαχαροπλαστικής- αναρωτιέμαι με φρίκη τι κάνει τόσο κόκκινο το νοστιμότατο red velvet cake! Κυριολεκτικά βυθίζονται- εφόσον το λαϊκό αμερικανικό φαγητό προσφέρεται σε τεράστιες ποσότητες και σε παχύρρευστη μορφή- σε απίθανα χρώματα και συσκευασίες.

Σε πάμπολλα καταστήματα τροφίμων στις ΗΠΑ το γάλα έχει δυσοίωνη υφή, οι χυμοί είναι κονσερβοποιημένοι, το λάδι μοιάζει με γράσο, το (συσκευασμένο σε σελοφάν) ψωμί είναι μπαγιάτικο από τη φύση του, ο καφές προέρχεται από υπολείμματα αποτυχημένων φυτειών. Εξάλλου στη  χώρα δεν υπάρχει ούτε η γονεϊκή κουλτούρα «μαγειρεύω για τα παιδιά μου». Οι μπαμπαδομαμάδες ζεσταίνουν μισοέτοιμα γεύματα σε φούρνους μικροκυμάτων και τα καταναλώνουν μαζί με τα παιδιά μπροστά στην τηλεόραση. Παχαίνουν όλοι μαζί, αρρωσταίνουν όλοι μαζί.

Τα εκεί κρέατα προέρχονται από ανέλεγκτα εκτροφεία (λόγω «ελεύθερης επιχειρηματικότητας») και τα φρούτα (παρ’ ότι άφθονα, λόγω του μεγέθους της χώρας) δεν έχουν γεύση. Στα δε «σνακς» πολλοί άνθρωποι εμπιστεύονται την επιβίωσή τους. Έτσι, όταν βλέπω τι βάζουν οι αμερικανοί στα καλάθια τους, μπαίνω στον πειρασμό να επέμβω- το να κοιτάς τα καλάθια των άλλων είναι βεβαίως αδιακρισία…

Παρά τα σκάνδαλα, τις καταγγελίες, τις καταδίκες, ο κόσμος συνεχίζει να τρώει στα φαστφουντάδικα που ομολογούν ανοιχτά ότι πουλάνε σκουπίδια. Κι εγώ, με το άγχος που έχω πάθει σχετικά με την Ελλάδα, προτιμώ ελληνικά diners- με φολκλορικά ονόματα όπως Olympic και Cyclades-όποτε βγαίνω έξω για φαγητό. Κι εκείνα προσφέρουν φαγητό φαστφουντάδικου, αλλά δεν το λένε. Εγώ προσπαθώ λοιπόν να συμφιλιωθώ με αυτή την απάτη.

Αν μένεις σε έρημο τροφής (food desert), δεν υπάρχει διαφυγή. Στο κοντινότερο σούπερ μάρκετ το μοναδικό προϊόν που έχει περάσει ευρωπαϊκούς ελέγχους είναι ένα ελληνικό γιαούρτι, καθώς και ένα ελληνικό μέλι που έχει μέσα ένα κομμάτι κερήθρα. Τρώω λοιπόν γιαούρτι με μέλι. Όμως πόσο θα αντέξω;

Τα συμφέροντα σε αυτή την υπόθεση είναι αντικρουόμενα. Η κακή διατροφή των αμερικανικών λαϊκών τάξεων επιβαρύνει τις ασφαλιστικές εταιρείες (παρότι δεν είναι όλοι οι φτωχοί ασφαλισμένοι) και μειώνει την παραγωγικότητα. Μια από τις αιτίες της αντίστασης στο πρόγραμμα του Μπαράκ Ομπάμα  για δωρεάν ιατρική περίθαλψη είναι ότι η μεσαία τάξη αρνείται να πληρώσει φόρους για τον ευρύ πληθυσμό των φτωχών αρρώστων. Στις ΗΠΑ η αναλογία υγειών- ασθενών είναι τριτοκοσμική.

Όμως κι εμείς, αν δεν μάθουμε να ξεχωρίζουμε τα πλεονεκτήματα του αμερικανικού πολιτισμού από τα μειονεκτήματά του, θα βρεθούμε σε παρόμοιο διατροφικό εφιάλτη.