Είμαστε τα μεσαία παιδιά της ιστορίας, δεν έχουμε ούτε μεγάλο πόλεμο ούτε καμιά μεγάλη κρίση. Ο μεγάλος μας πόλεμος είναι πνευματικός. Η μεγάλη μας κρίση είναι οι ζωές μας.
Τις τελευταίες δεκαετίες ο πλανήτης γνωρίζει την εξάπλωση και εν πολλοίς επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού. Μίας πολιτικής που έχει ως κύριο στόχο τη μεταβίβαση της κρατικής ιδιοκτησίας και της εξουσίας που αυτή συνεπάγεται, σε ιδιωτικά χέρια.
Κύριοι εκφραστές της πολιτικής αυτής είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ΗΠΑ, που πρώτες εξήγαγαν το νεοφιλελευθερισμό στο εξωτερικό, και φυσικά το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα Εμπορίου, δύο οργανισμοί που δημιουργήθηκαν μετά την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αποκλειστικά για να εφαρμόσουν το νεοφιλελεύθερο μοντέλο και να κρατούν τα οικονομικά ηνία της όλο και πιο παγκοσμιοποιημένης οικονομίας.
Οι επιπτώσεις των μέτρων που προτείνει το καπιταλιστικό ιερατείο είναι γνωστές και τα παραδείγματα της αποτελεσματικότητας της <διάσωσης> στην οικονομία ακόμη πιο γνωστά, με πιο τρανταχτό αυτό της Αργεντινής.
Πέρα από την οικονομία όμως, υπάρχει και το πραγματικό κεφάλαιο μίας χώρας, που δεν είναι άλλο από τους ανθρώπους της, που ο καθένας τους είναι και ένα ιδιαίτερο <σύστημα>, με ανάγκες για την καλή λειτουργία του και πάνω απ’όλα με μεγάλη διαδραστικότητα με το περιβάλλον του.
Μια λοιπόν και μιλάμε για ανθρώπους, πράγμα που το ιερατείο συνεχώς το παραβλέπει, η <κρίση>- κυρίως πλασματική και εν μέρει πραγματική (στο βαθμό που το κράτος θεσμοθετεί τη φαντασία)- δεν έχει μόνο επίπτωση στην τσέπη μας, αλλά και σε κάτι πολύ σοβαρότερο: στην ψυχική και σωματική μας υγεία.
ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ <ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ>
Όπως έχει δείξει η πρόσφατη ιστορία, από τη <θεραπεία σοκ> του Γιέλτσιν το 1991 στη Ρωσία, στο κραχ στην Αργεντινή το 1999 και τώρα στην Ελλάδα, οι επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων υπήρξαν πολύ σοβαρές. Στην περίπτωση μάλιστα της Ρωσίας υπήρξαν δραματικές. Σήμερα, επιστήμονες και ειδικοί επισημαίνουν, τον κίνδυνο που διατρέχει η υγεία μας και κάνουν ζοφερές προβλέψεις για το εγγύς μέλλον.
Τον περασμένο Οκτώβριο, μια ομάδα έξι γιατρών-ερευνητών του πανεπιστημίου Cambridge, εκ των οποίων οι τρείς Έλληνες, παρουσίασε στο διεθνές ιατρικό περιοδικό The Lancet μια πολύ σημαντική έρευνα με τίτλο < Οι επιπτώσεις στην υγεία από την οικονομική κρίση: Προμηνύματα μιας Ελληνικής τραγωδίας>. Τα στοιχεία της έρευνας, που ελάχιστα έως καθόλου απασχόλησαν τα ελληνικά ΜΜΕ, σοκάρουν.
-Παρατηρείται αύξηση των αυτοκτονιών κατά 17% το 2009 σε σχέση με το 2007, ενώ ανεπίσημα στοιχεία που αναφέρθηκαν στη Βουλή μιλούν για αύξηση 25% το 2010 σε σύγκριση με το 2009. Είναι ενδεικτικό ότι το 25% των κλήσεων στην τηλεφωνική εθνική γραμμή βοήθειας αφορούν οικονομικά προβλήματα.
-Οι δολοφονίες και τα βίαια εγκλήματα την περίοδο 2007-2009 έχουν σχεδόν διπλασιαστεί.
-Πιο δυσοίωνες ακόμη είναι οι προβλέψεις για την άνοδο του ιού του HIV (AIDS), καθώς προβλέπεται αύξηση των κρουσμάτων κατά 52% το 2011, με τις μισές από τις νέες μολύνσεις να οφείλονται σε χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Στοιχεία για το πρώτο μισό του 2011 δείχνουν δεκαπλασιασμό στις μολύνσεις τοξικομανών σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2011, ενώ η χρήση ηρωίνης αυξήθηκε κατά 20% στο 2009. Αξίζει να σημειωθεί, πως ένας υπολογίσιμος αριθμός τοξικομανών μολύνονται επίτηδες με τον ιό για να έχουν πρόσβαση στα 700 ευρώ της κρατικής επιδότησης και μεγαλύτερη πιθανότητα εισαγωγής στα προγράμματα αποκατάστασης…
-Ανησυχητικά επίσης είναι τα στοιχεία που δείχνουν πως όλο και περισσότεροι έλληνες δεν επισκέπτονται τον οδοντογιατρό τους ενώ κρίνουν ότι χρειάζεται. Παράλληλα, οι εισαγωγές στα ιδιωτικά θεραπευτήρια έχουν μειωθεί, με το δημόσιο σύστημα υγείας να δέχεται όλο και πιο πολλούς ασθενείς (25%αύξηση το 2010 σε σχέση με το 2009).
Την ίδια στιγμή, οι δαπάνες για την υγεία έχουν μειωθεί κατά 40% και το ένα τρίτο των προγραμμάτων βοήθειας τοξικομανών στο δρόμο καταργήθηκε…
ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΤΑΡΡΕΕΙ
Φωνές ανησυχίας και προειδοποίησης όμως ακούγονται και από το εγχώριο σύστημα υγείας. Ο επικεφαλής της Ένωσης Γιατρών του Γενικού Νοσοκομείου <Ευαγγελισμός> κ. Ηλίας Σιώρας, δήλωσε στην Ημερησία ότι <οι αρχές του νοσοκομείου έχουν διαπραγματευτεί με τις ιατρικές εταιρείες και παίρνουν αντίγραφα! των κανονικών φαρμάκων, αμφίβολης ποιότητας- ειδικά δε όσον αφορά τα αντιβιοτικά έχει παρατηρηθεί αύξηση των αλλεργιών στους ασθενείς>.
Ο κ. Κώστας Λόλης, διευθυντής του ψυχιατρικού τμήματος του Σισμανόγλειου, κάνει λόγο για 15% αύξηση του άγχους και 50% της κατάθλιψης, ενώ την ίδια ώρα δομές ψυχικής υγείας κλείνουν η μία μετά την άλλη λόγω οικονομικών μεταρρυθμίσεων, βάζοντας την δημόσια παροχή ψυχιατρικής περίθαλψης στη χειρότερη κρίση μέχρι σήμερα.
Σύμφωνα με στοιχεία του Δικτύου Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας <ΑΡΓΩΣ>, τέσσερις δομές έχουν ήδη διακόψει τη λειτουργία τους και δεκάδες άλλες θα ακολουθήσουν!
<Τη στιγμή που περνούν σκέψεις αυτοκτονίας από το μυαλό ενός στους πέντε από τους ανθρώπους που βρίσκονται σε μεγάλη οικονομική δυσχέρεια, το ελληνικό κράτος πρόνοιας διαλύεται> σημειώνουν οι κύριοι Μ. Θεοδωρουλάκης και Π. Χονδρός, πρόεδρος και γενικός γραμματέας της Συντονιστικής Επιτροπής του Δικτύου ΑΡΓΩΣ.
Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτουν οι δύο επιστήμονες και προέρχονται από έρευνα του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), άτομα με μεγάλη οικονομική δυσχέρεια εμφανίζουν μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο σε ποσοστό τριπλάσιο (20,9%), συγκριτικά με άτομα που έχουν λιγότερα οικονομικά προβλήματα (6,2%). Επίσης, δύο στους δέκα (21,2%) κάνουν σκέψεις αυτοκτονίας, ποσοστό σχεδόν τριπλάσιο σε σχέση με εκείνο των ατόμων που δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα (7,4%). Οι άνθρωποι αυτοί αναζητούν, χωρίς αποτέλεσμα, υπηρεσίες υποστήριξης.
<Δυστυχώς, στην Ελλάδα του μνημονίου αντί να φροντίζουμε για την αύξηση των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας και την υποστήριξη των ανέργων και των οικογενειών σε κρίση, οι πολιτικές του υπουργείου οικονομικών οδηγούν σε οριστικό λουκέτο τις 210 δομές του προγράμματος Ψυχαργώς>, δηλώνουν οι εκπρόσωποι του Δικτύου, και προσθέτουν: Εξαιτίας της περικοπής 36,8 εκατ. ευρώ από τον κωδικό (ΚΑΕ) 2544 και τη μείωση του προϋπολογισμού από 82 εκατ. ευρώ σε 45 εκατ. Ευρώ, ποσό που έχει ήδη απορροφηθεί το πρώτο εξάμηνο, αδυνατούμε πλέον να εξασφαλίσουμε τη λειτουργία των μονάδων ψυχικής υγείας>.
ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ
Και το ερώτημα εύλογο. Απέναντι σε αυτή τη λαίλαπα τι μπορεί να κάνει κανείς; Όταν οι δομές ενός κράτους καταρρέουν υπό το βάρος μιάς κρίσης, το μόνο που μένει είναι η στάση που θα υιοθετήσει ο λαός απέναντι στη σκληρή οικονομική πραγματικότητα. Και η στάση αυτή δεν μπορεί παρά να εδράζεται και να ξεκινάει σε προσωπικό επίπεδο, συνθέτοντας αθροιστικά τη στάση ολόκληρης της κοινωνίας.
Ήταν η στάση αυτή που έφερε εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα στις πέντε χώρες (Χιλή, Αγγλία, Ρωσία, Αργεντινή, Ισλανδία) στις οποίες εφαρμόστηκαν πανομοιότυπα νεοφιλελεύθερα μέτρα.
<Οι άνθρωποι πρέπει να έχουν μαχητική στάση απέναντι στα προβλήματά τους, και όχι τάσεις φυγής. Πρέπει να αποφασίσουν να υπερασπίσουν τη δουλεία τους, το σπίτι τους, το κοινωνικό και το οικογενειακό περιβάλλον τους. Αν το κάνει κάποιος αυτό, βρίσκει τρόπους να αντιμετωπίσει και τα προβλήματά του>, τονίζει με έμφαση ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, κ. Δημήτριος Πλουμπίδης.
Είναι ελπιδοφόρο λοιπόν, που μέσα στη ζοφερή εικόνα που αποτυπώνουν οι διάφοροι οικονομικοί δείκτες υπάρχει και ένα αισιόδοξο στοιχείο, που δεν είναι άλλο από μια ποιοτική άνοδο της ατομικής στάσης των μελών της κοινωνίας.
Κόντρα στο ρεύμα τα κατάπτωσης, ο ελληνικός λαός αρχίζει να δείχνει μια σημαντική αύξηση της κοινωνικής συνοχής ως αντίδραση στη μηδαμινή κρατική πρόνοια, μέσα από την ανάπτυξη αξιών όπως αυτές της οικογένειας και της φιλίας.
Ένα άλλο πλεονέκτημα της χώρας μας που πρέπει να εκμεταλλευτούμε είναι η μεσογειακή διατροφή, η ευκολία πρόσβασης στη μεγάλη ποικιλία τροφών που μπορεί να δώσει η ελληνική γη, ο ήπιος καιρός, αλλά και η ψυχαγωγία που υπάρχει σε χώρες με ζεστά κλίματα όπως το δικό μας.
ΤΑ ΟΠΛΑ
Την ώρα που η αγωνία για την κάλυψη βασικών αναγκών χτυπάει την πόρτα πολλών νοικοκυριών, πρέπει να στραφούμε, όπως έκαναν και οι χώρες που καταπολέμησαν την κρίση, σε εναλλακτικές μεθόδους.
Οργανισμοί όπως η Περ-Κα (Περιαστικές Καλλιέργειες) στη Θεσσαλονίκη καλλιεργούν τρόφιμα σε αστικούς χώρους, αλλά παρέχουν και συμβουλές για καλλιέργεια κηπευτικών σε μπαλκόνια σπιτιών. Στα Χανιά έκανε την εμφάνισή του το πρώτο ανταλλακτικό παζάρι, κατά τα πρότυπα του αργεντίνικου τρουέκε, μια δράση που μπορεί να συμβάλει τόσο στις ανάγκες για εύρεση υλικών αγαθών όσο και στην έλλειψη κοινωνικοποίησης, που μαστίζει τους πολίτες μιας κοινωνίας σε κρίση και προκαλεί κατάθλιψη.
Σε ατομικό επίπεδο, πρέπει να είμαστε ξάγρυπνοι ως καταναλωτές, δίνοντας ιδιαίτερη προτίμηση στα συνεταιριστικά προϊόντα, όπως του Σ.ΠΑ.ΜΕ.(Συνεταιριστική Παράκαμψη Μεσαζόντων), που κοστίζουν λιγότερο, δίνουν μεγαλύτερο όφελος στις παραγωγικές μονάδες της κοινωνίας και είναι προϊόντα αντιπροσωπευτικά της ελληνικής διατροφής, ενός σημαντικού παράγοντα διατήρησης της ψυχολογικής υγείας.
Ξάγρυπνοι πρέπει να είμαστε όμως και απέναντι στο αγαπημένο <παιδί> του νεοφιλελευθερισμού, το μάρκετινγκ- ένας μηχανισμός πολύ έξυπνα στημένος για να εκμεταλλεύεται με το χειρότερο τρόπο τα πιο βασικά ανθρώπινα ένστικτα. Κοινωνίες που δέχτηκαν και εφάρμοσαν πριν καιρό τα μέτρα του νεοφιλελευθερισμού, όπως η Αγγλία της Θάτσερ που πρωτοστάτησε στην ιδιωτικοποίηση και την απελευθέρωση των αγορών, πλήγηκαν βαριά από τα αποτελέσματα του εκτεταμένου μάρκετινγκ.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Μεγάλη Βρετανία έχει χαρακτηριστεί ,έθνος του Prozac>, ενώ ο αριθμός των ανθρώπων που αναζητούν ψυχολογική βοήθεια δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί από το πλήθος ψυχολόγων και συμβούλων που διαθέτει η χώρα. Το σίγουρο είναι πως για να αντέξει η κοινωνία μας την επερχόμενη καταιγίδα των μέτρων, θα πρέπει να διατηρήσουμε τις παραδοσιακές μας αξίες και να αναγνωρίσουμε τα πραγματικά πολύτιμα στοιχεία στη ζωή μας, που συνήθως κρύβονται στις σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω μας και όχι στη σχέση μας με τα ράφια των καταστημάτων.
ΥΓ1-Κύριο μέλημα του νεοφιλελευθερισμού είναι η μεταφορά του ελέγχου της οικονομίας από το δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, με στόχο τον έλεγχο της οικονομίας από τις αγορές, πράγμα που βλέπουμε σήμερα ξεκάθαρα με τους πανίσχυρους οίκους αξιολόγησης. Η πρακτική αυτή αναλύθηκε το 1989 από τον Αμερικανό οικονομολόγο John Williamson στο περίφημο <Washington Consensus>,στο οποίο παρατίθεται ένα πακέτο δέκα σημείων που είναι η καθιερωμένη <συνταγή> βοήθειας που επιβάλλει το ΔΝΤ και η παγκόσμια τράπεζα σε κράτη που βρίσκονται σε οικονομική κρίση.
ΥΓ2-Σύμφωνα με την έρευνα των έξι επιστημόνων στο The Lancet, ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού έχει οδηγηθεί στην ανεργία και στα χρέη, ενώ μια ολόκληρη γενιά νέων ανθρώπων αδυνατεί να βρει οποιαδήποτε σταθερή, αξιοπρεπή απασχόληση. Όλο αυτό δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε αύξηση της θνησιμότητας. Σύμφωνα με στοιχεία της έρευνας, η δυσχέρεια στην πρόσβαση στις δημόσιες παροχές υγείας στην Ελλάδα έχει οδηγήσει σε ένα φαινόμενο που δεν έχει προηγούμενο στη δυτική Ευρώπη: η παροχή βασικών ιατρικών υπηρεσιών στους πολίτες γίνεται από μη κυβερνητικές οργανώσεις. Ο κ. Απόστολος Βείζης, υπεύθυνος του τμήματος αποστολών του ελληνικού γραφείου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, στην ιστοσελίδα της εφημερίδας EU Observer, χαρακτηρίζει <σαδιστική την επίθεση που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση χωρίς να έχει γίνει καμία αξιολόγηση των επιπτώσεων των μέτρων λιτότητας στον πληθυσμό>. Η κατάσταση μάλιστα προβλέπεται να επιδεινωθεί, αφού ο αριθμός των νοσοκομείων που εξυπηρετούν ένα πληθυσμό 11 εκατομμυρίων, έχει περιοριστεί από 133 σε 83. Η EU Observer επισημαίνει ότι <αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των λειτουργικών κλινών στις 30.000, δηλαδή στο 80% των εκτιμώμενων αναγκών>.
ΥΓ3-Το 1991 η Ρωσία, μετά την πτώση του κομμουνισμού, βίωσε το σοκ του νεοφιλελευθερισμού. Οι τιμές των προϊόντων απογειώθηκαν, 70 εκατομμύρια Ρώσοι έπεσαν κάτω από το όριο της φτώχιας, οι αρρώστιες άρχισαν να θερίζουν, με αποτέλεσμα κάποια εκατομμύρια ανθρώπων να πεθάνουν. Το 2004, το 20% των Ρώσων ζούσαν με λιγότερα από 30 ευρώ το μήνα! Σήμερα, το έγκλημα, τα ναρκωτικά και ο αλκοολισμός έχουν πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, ενώ την οικονομική ζωή της χώρας ελέγχει η ρωσική μαφία…
ΥΓ4-Ακούμε συχνά ότι θα γίνουμε… <Αργεντινή>, υποδηλώνοντας έτσι τις τραγικές συνέπειες μιας πτώχευσης, όμως αυτή είναι η μισή αλήθεια. Η Αργεντινή βρήκε ένα μοναδικό και αποτελεσματικό τρόπο να αντιμετωπίσει την τραγική κατάσταση της οικονομίας της: έκοψε δικό της νόμισμα, το Credito, και οι πολίτες οργάνωσαν παζάρια στα οποία μπορούσε κάποιος να πουλήσει και να αγοράσει τα πάντα, από τρόφιμα μέχρι ρούχα, αυτοκίνητα έως και υπηρεσίες όπως γιατρού, φωτογράφου κλπ. Το ΔΝΤ χαρακτήρισε την πρακτική αυτή <οικονομική τρομοκρατία>.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου